Tekening in het boek "De Oude Spetsers" van Johan Demets op pagina 222
De kerkhofpoort?
Destijds bevond zich in (haast) alle gemeenten de parochiekerk en de begraafplaats binnen een omheining. De begraafplaats was dus letterlijk een "kerkhof", een hof rond de kerk. Deze was omheind met een schrans. Voor de vijand was het verboden om binnen deze schrans te komen. De gelovigen waren dus veilig "verschansd" achter deze schrans. Vanaf de Kerkstraat was er in Merksplas vroeger een smal straatje naar de ingang van de kerk. De toegang naar het kerkhof was afgesloten met de grote ijzen poort.
Later is gebleken dat deze poort eigenlijk komt uit de kerk, waar links achteraan nog eenzelfde poort staat.
De rijkswachtkazerne.
Omdat er in de 19de eeuw te Merksplas een grote gevangenis kwam voor landlopers, moest er vlakbij ook een kazerne komen voor rijkswachters. Als eerbetoon aan de koning kregen de muurankers boven de ingangspoort een speciale vorm: een gestileerde "L" en "2", als symbool voor koning Leopold 2. Daarom kregen deze muurankers ook een kroontje..